Nova Andromeda
INTRODUCTIE De originele Andromeda luidspreker maakte zijn debuut in het jaar 2000. Sindsdien zijn er verschillende iteraties van het ontwerp geweest, telkens gebaseerd op een twaalf of dertien inch woofer, een 6,5 of 7 inch conus middentoner en een één inch dome-tweeter. Deze definitieve versie tilt de zaken naar een nog hoger niveau door een luidspreker te creëren die uiterst zorgvuldig is doordacht in elk aspect van het ontwerp en toch trouw blijft aan het oorspronkelijke concept. Hoewel het visuele aspecten van de luidspreker veel weg hebben van het origineel, is de technische uitvoering veel verder gegaan, vandaar de naam Nova Andromeda. DRIVER KEUZE - GROOTTE Laat ik beginnen met te zeggen dat de beste driver niet bestaat. Bij het ontwerpen van luidsprekers draait alles om het kiezen van de juiste driver en er zijn veel criteria die bepalen welke driver geschikt is voor z'n taak. Bij de Nova Andromeda was het kiezen van de grootte van de woofer het makkelijkst, zoals je je misschien herinnert, zeg ik altijd dat fatsoenlijk laag begint bij twaalf inch, alles wat kleiner is, is in feite een compromis. Een vijftien inch of achttien inch woofer zou leuk geweest zijn, maar bij dit ontwerp wilde ik het totale formaat compact houden, dus moest er een twaalf inch woofer met goede laag en middentoon kwaliteiten worden gevonden. Ik wilde ook een redelijke gevoeligheid, een goede basextensie en een gezonde impedantie. Er zijn niet veel woofers die al die dingen tegelijk kunnen, maar de geschikte kandidaat werd gevonden in de Faital Pro catalogus.
Het andere uiteinde van het spectrum is voor een groot deel persoonlijke smaak, maar ik vind dat harde dome-tweeters heel mooi passen bij woofers met papieren conus. Het enige dat een tweeter hoeft te doen, is immers de harmonische boventonen produceren van wat de woofer doet. Het gedetailleerde en open karakter van beryllium gaat heel goed samen met de rijkdom en rust van papier. Als aanvulling op de woofer en de tweeter is een 6,5 inch papieren conus middentoner toegepast om een geleidelijke transitie in grootte te creëren van de grotere konus voor de lage frequenties naar het kleine stralend oppervlakte bij hoge frequenties. DRIVER KEUZE - IMPEDANTIE Over het algemeen kun je verschillende driver impedanties binnen één ontwerp gebruiken, als je kiest voor een vier ohm woofer betekent dit niet per se dat je een vier ohm tweeter moet gebruiken. Impedantie is niet meer dan een frequentie afhankelijke weerstand en zolang de algehele luidspreker impedantie relatief glad is en niet daalt onder wat de versterker aan kan, zijn er geen problemen met het combineren van drivers met verschillende impedanties. Bij de Nova Andromeda heeft elke driver een andere impedantie, de woofer is nominaal 8 ohm, de middentonen 16 ohm en de tweeter 4 ohm. De reden hierachter is dat ik niet graag weerstanden gebruik in het directe signaalpad van een driver, omdat ik vind dat deze een "handrem" op de prestaties van een driver zetten. Ik heb in de loop der jaren veel verschillende merken en typen weerstanden geprobeerd (zelfs de zeer exotische typen) en zonder uitzondering lijken ze allemaal de prestaties van een luidspreker te beperken. Weerstanden moeten gezien worden als een noodzakelijk kwaad, in correctie netwerken kun je er niet omheen aangezien ze bepalen hoeveel correctie zo'n netwerk doet. Maar als het enigszins mogelijk is, probeer ik ze buiten het directe signaalpad van de drivers te houden. Dus in plaats van weerstanden te gebruiken om het uitgangsniveau van de middentoner en de tweeter aan te passen aan dat van de woofer, heb ik drivers met verschillende impedanties gebruikt. DE BEHUIZING De woofer behuizing van de Nova Andromeda is identiek aan die van de Mezzo Calpamos. Om de kasten te bouwen, heb ik ervoor gekozen om 18 mm / 13-laags baltisch berken multiplex te gebruiken, omdat dit stijver is en veel prettiger om mee te werken dan MDF. Ja, MDF kost slechts een kwart van de prijs van hoogwaardig berken, maar met MDF krijg je waar je voor betaalt: een goedkoop materiaal dat goedkoop klinkt en vreselijke hoeveelheden stinkend stof veroorzaakt wanneer het wordt verwerkt. Om een paar wooferkasten te bouwen heb je ongeveer twee platen van 1250 x 2500 x 18 mm berkenmultiplex nodig. Eén plaat weegt ongeveer 40 kg, dus je hebt twee mensen nodig om het te dragen. Ter versteviging is de behuizing intern voorzien een matrix, de baffle is dubbel dik uitgevoerd en de bodem is smanegesteld uit drie plaat diktes. Samen resulterend in een relatief "dode" behuizing. De totale kastafmetingen en de interne onderverdelingen die door de matrix worden gecreëerd, zijn zo gedimensioneerd dat ze geen veelvouden van elkaar zijn. Op deze manier worden eventuele storende paneelresonanties tot een minimum beperkt. Het is beter om een paar kleine resonanties op een laag niveau te hebben dan slechts een of twee die veel hoger in amplitude zijn. De ruisvloer zo laag mogelijk houden, noemen audiofielen het geloof ik. Met een totaal gewicht van rond de 60 kg per luidspreker zit er voldoende massa achter deze drivers. De opengewerkte 3D modellen (door Marcus den Boer) geven een goed idee hoe de woofer behuizing is opgebouwd. Raadpleeg de 2D CAD-tekening voor een meer exacte detailering. Bovenaan deze pagina vindt u een link naar de pdf-tekening van de behuizingen inclusief de benodigde afmetingen. Ik koos ervoor om de panelen met elkaar te verlijmen met normale witte PVA houtlijm. Nadat alles droog en geschuurd was, heb ik ze bekleedt met een laag echt hout walnootfineer, ook aangebracht met gewone witte houtlijm. De plint langs de onderkant is zwart geverfd om bij de drivers en poorten te passen. De hele kast, inclusief de zwarte plint, kreeg drie dunne lagen heldere, matte vernis. De eerste laag werd weer bijna helemaal afgeschuurd en dient eigenlijk alleen om het walnotenfineer te primen. Nadat de tweede laag is aangebracht en de tijd heeft gekregen om te drogen, wordt deze glad geschuurd met fijn schuurpapier met korrel 600. Ten slotte geeft de derde laag de kasten hun mooi glad oppervlak. Elke wooferkast heeft twee grote poorten met een binnen diameter van 100 mm die uitlopen naar grote flares van 180 mm aan de buitenkant. De twee poorten zijn gespiegeld gepositioneerd in elk zijpaneel, net onder de woofer. Elke poort bestaat uit een Intertechnik JetSet-100AT buitenflens en een Intertechnik JetSet-100WR 90 graden bocht en worden geleverd als onderdeel van de kit samen met de juiste afdichtingsband en bijpassende zwarte inbusschroeven. Wanneer de twee delen aan elkaar zijn gelijmd, vormen ze precies de juiste lengte voor een poortafstemfrequentie van net onder de 40 Hz. Het eindresultaat van de interactie tussen kast, poorten, woofer en filter creëert een -3dB punt van 36Hz. Om een luchtdichte afdichting te creëren, wordt afdichtingstape aangebracht op de achterkant van de chassis van de drivers en de achterkant van de poort flenzen. De aansluitterminals, schroeven en interne bekabeling worden ook meegeleverd met de luidspreker zelfbouw kit. Om geld te besparen op de totale prijs van de luidsprekerkit en om je wat ruimte te geven voor persoonlijke smaak, wordt de kit geleverd met standaard vergulde poolklemmen die direct in het hout kunnen worden gemonteerd en met Van Damme Blues Series Studio Grade luidspreker kabel. Beide zijn neutraal klinkende en zeer kosteneffectieve oplossingen. Ik had helemaal "nerdy" kunnen worden en de kit (bijvoorbeeld) kunnen leveren met twaalf WBT NextGen- of Furutech poolklemmen, zes bijpassende terminalplaten en 10 meter Furutech Alpha S-14-luidsprekerkabel, maar dat zou het totale kostenplaatje met minstens EUR 900,- hebben verhoogd. Bij het werken met een beperkt budget moet je nu eenmaal keuzes maken. Vraag gerust naar andere connectoren en bekabeling als je dat wilt, maar houd er rekening mee dat deze luidsprekers zijn ontwikkeld met de standaard poolklemmen en de Van Damme UP-OFC-kabel, dus de synergie is al top. HET FILTER Nova Andromeda standaard filters.
Ik gebruik meerdere softwarepakketten voor het doen van alle elektrische en akoestische metingen die nodig zijn bij het ontwikkelen, bouwen en testen van luidsprekers. Voor de simulaties tijdens de ontwerpfase en voor de leuke plaatjes op mijn website gebruik ik graag het zeer veelzijdige programma VituixCAD omdat het heldere en gemakkelijk leesbare grafieken genereert. Het laagdoorlaat filter van de woofer is in de basis een tweede orde netwerk. Daarnaast zijn ook twee impedantie correctie netwerken parallel aan de woofer zodat het laagdoorlaat filter functioneert conform de theorie. Het Zobel-netwerk C11 + R4 verlaagt de inductieve stijging bij hogere frequenties die wordt veroorzaakt door de spreekspoel inductie. Het LCR-netwerk vlakt de tweede poort afstemfrequentie piek af. Er is zorg besteed aan het vinden van de juiste combinatie van componenten die de coherentie met de rest van de crossover waarborgen en het volledige potentieel van de Faital Pro woofer laten horen. Ik heb deze woofer in het verleden meerdere malen in verschillende configuraties gebruikt en heb hem leren kennen als een perfecte combinatie van gewicht, dynamiek en klankrijkdom. Zeker in combinatie met de Mundorf VSCU laagdoorlaat spoel van koperfolie, papier en hars :-) Woofer respons zonder filter (gele stippel lijn) en met met filter (blauwe lijn). Het middentoner banddoorlaat filter is een conventioneel tweede-orde type. In principe bestaat het uit slechts twee condensatoren en twee spoelen, er zijn geen weerstanden of correctie netwerken. Om de vereiste (niet-standaard) waarden te verkrijgen zijn meerdere condensatoren parallel geschakeld. Condensatoren C5 en C6 kunnen samen worden gezien als één condensator en kunnen C7 + C8 + C9 ook als één waarde worden gezien. De twee spoelen zijn op maat gewikkeld tot een specifieke waarde voor deze driver, aangezien de spoelen ook niet beschikbaar waren uit het standaard assortiment. Voor een naadloze coherentie met het tweeter netwerk zijn er Jantzen Audio Alumen Z-Cap en Amber Z-Cap condensatoren gebruikt in combinatie met een Jantzen Audio Wax Coil spoel voor het middentoner laagdoorlaat gedeelte. Hier bleek de 16 ohm impedantie van de middentoner een kostenbesparing op te leveren, aangezien de condensator waarden de helft zijn van die van een 8 ohm driver of slechts een kwart van een 4 ohm middentoner. De serie spoel is welsiwaar groter in waarde dan een 8 ohm middentoner nodig zou hebben, maar een hogere waarde spoel is nog altijd een stuk goedkoper dan een hogere waarde condensator. Dus je ziet nu dat het gebruik van een middentoner met hoge impedantie niet alleen de mogelijkheid creëert om geen weerstanden te hoeven gebruiken, het bespaart ook fysieke ruimte en geld. Voor de hoogdoorlaat spoel is een gebakken rond draad type gebruikt vanwege beperkingen wat betreft grootte en budget. Als ik hiervoor een Wax Coil had gebruikt, zou alleen al de spoel meer dan de helft van de printplaat hebben ingenomen! De hoogdoorlaat condensatoren zijn een mix van Jantzen Audio Alumen Z-Cap en Mundorf EVO Silver Gold Oil, aangezien de Jantzen condensatoren alleen verkrijgbaar zijn in waarden tot 10uF. Ik zou er nogal wat hebben moeten gebruiken om de vereiste waarde te verkrijgen en zou er nog meer ruimte op de printplaat in beslag zijn genomen. Laat staan de extra kosten die het gevolg zouden zijn. Middentoner respons zonder filter (gele stippel lijn) en met filter (bruine lijn). De tweeter hoogdoorlaat bestaat uit condensator C1 en spoel L1. Om hoge een kwaliteit met rijke boventonen en een realistisch timbre te bereiken (maar toch betaalbaar te houden), is een Jantzen Audio Amber Z-Cap gebruikt in combinatie met een Jantzen Audio Wax Coil. De serie condensator C1 is kleiner dan bij standaard configuraties en spoel L1 groter dan gebruikelijk. Eigenlijk begint het als een eerste-orde netwerk en gaat dan ongeveer een octaaf lager geleidelijk over naar een tweede-orde filter. Deze hybride typologie combineert een goede fase respons van een eerste orde filter met de belastbaarheid van een tweede orde filter. Tevens past het de ongefilterde respons van de tweeter aan, die geleidelijk afneemt in uitgangsniveau naarmate de frequentie stijgt. Om deze hoogdoorlaat soepel en constant te laten functioneren, is parallel aan de tweeter een LCR-impedantie correctie netwerk geplaatst. Dit netwerk wordt gevormd door L2, C2+C3+C4 en R2+R3. Vanwege de hoge componenten waarden en de daaruit vloeiende hoge kosten en grootte zijn deze LCR-componenten van een meer standaard kwaliteit. De enige weerstand die wordt gebruikt om het uitgangsniveau van de tweeter te fine-tunen, is de parallelle weerstand R1 die, vanwege zijn relatief hoge waarde, slechts een fractie van de output afschaaft. Ik heb de filters een tijdje zonder deze weerstand gebruikt maar vond dat bij langdurige luister sessies in combinatie met bepaalde (slechte kwaliteit) opnames het soms net een tikje te helder was. Omdat er helemaal geen weerstand is in het directe signaalpad, is het algehele karakter van de hoge tonen nog altijd mooi puur. Tweeter respons zonder filter (gele stippel lijn) en met filter (groene lijn). Hoogwaardige filter componenten zijn fysiek veel groter en zwaarder dan standaard kwaliteit onderdelen, hierdoor bestaat het eindproduct uit drie printplaten per luidspreker, twee van elk 165 x 240mm en een iets kleinere die 130 x 160mm meet. Het verzendgewicht voor slechts één paar filters is circa 12 kg! Er is ook een aangepaste versie beschikbaar met een Jantzen Audio Amber Z-Cap koperfolie condensator voor tweeter condensator C1. De filters worden buiten de kasten gemonteerd om trillingen tot een minimum te beperken en ze uit de buurt van de driver magneten te houden. Het is mogelijk om de crossovers in de woofer behuizingen te proppen (op elk zijpaneel aan de achterkant van de kast), maar dat raad ik af omdat er slechts een paar millimeter manoeuvreer ruimte is. Een elegantere oplossing is om de filters simpelweg aan de buitenzijde van de achterkant van de wooferkasten te monteren. Je ziet ze niet vanaf de luisterpositie en het maakt het aansluiten van alles een stuk eenvoudiger. En voor de weinige mensen, die om de een of andere vreemde reden, niet van het uiterlijk van filter componenten houden: je kunt eenvoudig een houten kap maken om over de filters te plaatsen. Custom filters met een Jantzen Audio Amber Z-Cap koperfolie (uiterst links) als tweeter condensator C1. METINGEN Totale frequentie respons van de Nova Andromeda luidspreker gemeten op de middentoner as = luisteras, vandaar de roll-off boven 15kHz doordat de meetmicrofoon net onder de tweeter is geplaatst. In de luiterruimte is er geen gebrek aan fijn-detaillering en openheid in het hoog. Gevoeligheid 91,5 dB / 2,83 volt; Bereik 20Hz - 20.000Hz; Verticale SPL schaal 50dB tot 100dB; onderverdelingen van 1dB. De individuele en gezamelijke frequentie metingen van de drivers met filters. De blauwe curve toont de som van de Faital Pro 12PR320 woofer en de poorten. De bruine cruve toont de output van de Faital Pro 6RS140 middentoner. De groene curve toont de output van de SB Acoustics Satori TW29B-B tweeter. De akoestische overnamepunten zitten op 320Hz en 1800Hz, om dit te bereiken zijn de electische overnamepunten op circa 210Hz en 2300Hz. Frequentiebereik 20Hz tot 20kHz; Verticale schaal 50dB tot 100dB's met onderverdelingen van 1dB. Impedantie van de Nova Andromeda. Zijn nominale impedantie van 6 ohm en rustige elektrische fase zijn een gemakkelijke belasting voor de meeste versterkers. Het impedantieminimum is 4,1 ohm bij 87Hz. Frequentiebereik 20Hz tot 20.000Hz; Verticale schaal van nul tot 40 ohm met onderverdelingen van 1 ohm. LUISTER INDRUKKEN De Nova Andromeda geeft muziek op een zeer pure en coherente manier weer, waardoor je urenlang heel diep in de opname kunt luisteren zonder moe te worden. De neutrale en rijke presentatie wordt gecombineerd met veel detail en inzicht en tegelijkertijd veel rust. Hij heeft een prettige balans tussen detail en warmte. Het gebruik van filter componenten van zeer hoge kwaliteit en geen weerstanden in het directe signaalpad van de drivers resulteert in massa's informatie die op een zeer natuurlijke manier wordt gepresenteerd, niets wordt geaccentueerd maar tegelijkertijd wordt ook niets verhuld. Het laag is goed gedefinieerd, nooit dik of traag, het gaat diep en heeft gewicht. Het karakter van de Nova Andromeda erg coherent, er zijn geen hoorbare crossover-punten, de drie drivers vloeien naadloos in elkaar over. WAT KLANTEN ZEGGEN: "Beste Tony, het is hoog tijd voor wat feedback. Ik ben ontroerd door het geluid - bijna tot tranen toe bij sommige opnames - precies zoals ik het me stiekem had voorgesteld. Veel lof en respect - meesterlijk!!! Hier nog een paar impressies van de behuizing van je prachtige crossovers. Deze zijn te bewonderen door het acrylglas en ik heb ook verschillende opties voor plaatsing. Ik ben helemaal tevreden met de Nova-Andromeda. Met diep geluk en een groot gevoel van dankbaarheid" - Manfred, Villach, Austria "Hoi Tony, the Eagle has landed :-) Dit is zo'n groot verschil met mijn oude luidsprekers. Echt geweldig. Meer details, meer informatie, meer live karakter, superieure droge bas en dat rechtstreeks uit de werkplaats! Ik ben overdonderd!!" - Jens, Preußisch Oldendorf, Duitsland "Hallo Tony, ik wilde al een tijdje contact met je opnemen sinds ik de Nova Andromeda luidsprekers af heb en ze eind oktober 2022 in mijn systeem heb geïnstalleerd. Ten eerste zou ik willen zeggen dat de luidsprekers ongelooflijk zijn en (verrassend genoeg) op een veel hogere trede van de ladder spelen dan mijn geliefde Speranzas. Ik zou alinea na alinea kunnen schrijven over hoe goed deze luidsprekers in elk opzicht zijn, laten we zeggen dat je me elke avond in mijn muziekkamer urenlang zult zien luisteren, en ja ik weet dat het absoluut een veelgebruikt cliché is, met het herontdekken van mijn albumverzameling. Diep geluk. Ik geloof dat de luidsprekers en filters een paar maanden nodig hebben om helemaal ingespeeld te raken. Deze luidsprekers zijn ongelooflijk gevoelig voor eventuele wijzigingen in apparatuur stroomopwaarts en ook voor kamerbehandelingen. Wat bekabeling betreft, ik heb net na Kerstmis een aantal nieuwe interconnects gebouwd van de Dueland enkeladerige kabel en hij is dol op deze luidsprekers. Ik vind het fantastisch. Ik merkte trouwens dat de Dueland kabels ook een paar maanden nodig hebben om in te spelen. Ik heb ook de midrange en tweeter sectie op een paar Black Ravioli pads staan. Grote fan van Black Ravioli en gebruik het onder al mijn spullen. Tony, ik ben zo blij met deze speakers, het zijn meesterwerken van muzikaal genot. Bedankt!!" - David, Melbourn, Verenigd Koninkrijk Toestemming tot het gebruik van de getoonde content of delen daarvan op publiekelijk toegankelijke plaatsen dient schriftelijk aan ons te worden verzocht. Alle ontwerpen zijn vrij voor privé gebruik, commercieel gebruik is ten strengste verboden. Copyright © Humble Homemade Hifi Last updated 2.9.2024 |